Năng Suất
Một bài cũ của Sam Altman, mình đã dịch và chia sẻ với các bạn trong Prime Pro Max, nay chia sẻ thêm rộng rãi với mọi người.
Có một cách khác để “tiêu hóa” nội dung bài viết này là nghe tóm tắt qua podcast, mình đã thực hiện như thế này:
—
Tôi nghĩ mình năng suất hơn mức trung bình một chút, và mọi người thỉnh thoảng hỏi tôi về các mẹo tăng năng suất. Vì vậy, tôi quyết định tổng hợp tất cả vào một nơi.
Chọn đúng việc để làm
Tăng trưởng theo cấp số nhân thường được nhắc đến trong tài chính, nhưng nó cũng đúng trong sự nghiệp và thực sự rất kỳ diệu. Một chút cải thiện năng suất nhỏ, nếu được tích lũy trong 50 năm, sẽ mang lại giá trị rất lớn. Vậy nên, đáng để tìm hiểu cách tối ưu hóa năng suất. Nếu mỗi ngày bạn làm được nhiều hơn 10% và tốt hơn 1% so với người khác, sự khác biệt tích lũy sẽ là khổng lồ.
Việc bạn làm quan trọng hơn cách bạn làm. Di chuyển nhanh đến mấy mà sai hướng thì cũng vô ích. Chọn đúng việc để làm là yếu tố quan trọng nhất của năng suất nhưng thường bị bỏ qua. Vì vậy, hãy suy nghĩ về nó nhiều hơn! Suy nghĩ độc lập rất khó nhưng bạn có thể cải thiện nó qua luyện tập.
Những người ấn tượng nhất tôi biết đều có những niềm tin vững chắc về thế giới, điều này hiếm thấy ở số đông. Nếu bạn luôn đồng ý với người cuối cùng mình nói chuyện, đó là điều không tốt. Tất nhiên bạn sẽ có lúc sai, nhưng hãy tự tin giữ vững niềm tin của mình. Điều đó sẽ giúp bạn dũng cảm khi bạn đúng về một điều quan trọng mà hầu hết mọi người không nhìn thấy.
Tôi luôn dành đủ thời gian trong lịch trình để suy nghĩ về việc nên làm gì. Những cách tốt nhất để tôi làm điều này là đọc sách, gặp gỡ những người thú vị và dành thời gian hòa mình vào thiên nhiên.
Tôi nhận ra mình không thể làm việc hiệu quả với những việc mình không quan tâm hoặc không thích. Vì vậy, tôi cố gắng không đặt mình vào tình thế phải làm chúng (bằng cách ủy quyền, tránh né, hoặc cách khác). Những việc bạn không thích sẽ làm tinh thần và động lực của bạn bị kéo xuống một cách đau đớn.
À, đây là một bài học quan trọng về ủy quyền: hãy nhớ rằng những người khác cũng làm việc hiệu quả nhất khi họ làm những gì họ thích. Hãy làm những gì bạn muốn người khác làm cho mình – cố gắng tìm hiểu xem ai thích (và giỏi) làm việc gì, rồi ủy quyền theo cách đó.
Nếu bạn thấy mình không thích công việc đang làm trong một thời gian dài, hãy nghiêm túc xem xét việc thay đổi công việc lớn. Tình trạng kiệt sức ngắn hạn có thể xảy ra, nhưng nếu nó không được giải quyết sau một thời gian nghỉ ngơi, có lẽ đã đến lúc bạn nên làm điều gì đó thú vị hơn.
Tôi rất may mắn khi tìm được công việc mình yêu thích đến mức sẵn sàng làm miễn phí, điều này giúp tôi làm việc thực sự năng suất.
Điều quan trọng là bạn phải biết rằng mình có thể học bất cứ điều gì mình muốn, và có thể tiến bộ nhanh chóng. Cảm giác này giống như một phép màu khó tin trong vài lần đầu tiên nó xảy ra, nhưng cuối cùng bạn sẽ học được cách tin tưởng rằng mình có thể làm được.
Làm việc tốt thường cần đến đồng nghiệp. Hãy cố gắng ở bên những người thông minh, năng suất, vui vẻ và tích cực, những người không coi thường tham vọng của bạn. Tôi thích ở gần những người thúc đẩy và truyền cảm hứng cho tôi để trở nên tốt hơn. Trong khả năng của bạn, hãy tránh những người ngược lại – cái giá phải trả khi để họ chiếm hết suy nghĩ của bạn là khủng khiếp.
Bạn phải chọn đúng vấn đề và thực hiện công việc. Không có nhiều lối tắt. Nếu bạn muốn làm điều gì đó thực sự quan trọng, rất có thể bạn sẽ phải làm việc vừa thông minh vừa chăm chỉ. Những giải thưởng lớn nhất luôn có sự cạnh tranh gay gắt. Điều này không đúng trong mọi lĩnh vực (có những nhà toán học vĩ đại không bao giờ làm việc nhiều giờ mỗi tuần) nhưng đúng trong hầu hết các lĩnh vực.
Ưu tiên
Hệ thống của tôi có ba trụ cột chính: "Đảm bảo hoàn thành những việc quan trọng", "Đừng lãng phí thời gian vào những thứ ngớ ngẩn", và "lập nhiều danh sách".
Tôi đặc biệt khuyên bạn nên sử dụng danh sách. Tôi lập danh sách những việc mình muốn hoàn thành mỗi năm, mỗi tháng và mỗi ngày. Danh sách giúp tôi tập trung rất nhiều, và chúng giúp tôi làm nhiều việc cùng lúc vì tôi không phải ghi nhớ quá nhiều thứ trong đầu. Nếu tôi không có hứng thú với một nhiệm vụ cụ thể nào đó, tôi luôn có thể tìm thấy một việc khác mà tôi hào hứng để làm.
Tôi thích danh sách viết tay trên giấy. Rất dễ thêm và xóa nhiệm vụ. Tôi có thể truy cập chúng trong các cuộc họp mà không cảm thấy thô lỗ. Tôi thường xuyên viết lại danh sách, điều này buộc tôi phải suy nghĩ về mọi thứ trong danh sách và cho tôi cơ hội thêm và xóa các mục.
Tôi không bận tâm đến việc phân loại hay cố gắng ước lượng kích thước nhiệm vụ hay bất cứ điều gì tương tự (điều tối đa tôi làm là đặt một dấu sao bên cạnh những mục thực sự quan trọng).
Tôi cố gắng ưu tiên theo cách tạo ra động lực. Càng làm được nhiều, tôi càng cảm thấy tốt hơn, và sau đó tôi lại làm được nhiều hơn. Tôi thích bắt đầu và kết thúc mỗi ngày với một việc mà tôi thực sự có thể đạt được tiến bộ.
Tôi làm việc không ngừng nghỉ để hoàn thành những dự án quan trọng nhất của mình – tôi thấy rằng nếu tôi thực sự muốn một điều gì đó xảy ra và tôi nỗ lực đủ, nó thường sẽ xảy ra.
Tôi cố gắng nói không với những việc không cần thiết và hoàn thành những việc không quan trọng một cách nhanh nhất có thể. Có lẽ tôi làm điều này hơi quá – ví dụ, tôi gần như chắc chắn rằng mình trả lời email một cách cụt lủn đến mức thô lỗ.
Tôi thường cố gắng tránh các cuộc họp và hội nghị vì tôi thấy chi phí thời gian rất lớn – tôi nhận được giá trị cao nhất từ thời gian ở văn phòng của mình. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn phải giữ đủ không gian trong lịch trình để tạo cơ hội gặp gỡ ngẫu nhiên và tiếp xúc với những người và ý tưởng mới. Có một mạng lưới mở là rất giá trị; mặc dù có lẽ 90% các cuộc họp ngẫu nhiên tôi tham gia là lãng phí thời gian, nhưng 10% còn lại thực sự bù đắp cho điều đó.
Tôi thấy hầu hết các cuộc họp tốt nhất nên được lên lịch trong 15-20 phút, hoặc 2 giờ. Thời gian mặc định 1 giờ thường sai và dẫn đến lãng phí rất nhiều thời gian.
Tôi có những khoảng thời gian khác nhau trong ngày mà tôi cố gắng sử dụng cho các loại công việc khác nhau. Vài giờ đầu tiên của buổi sáng chắc chắn là thời gian làm việc hiệu quả nhất trong ngày của tôi, vì vậy tôi không để bất kỳ ai sắp xếp bất cứ điều gì vào lúc đó. Tôi cố gắng sắp xếp các cuộc họp vào buổi chiều. Tôi nghỉ giải lao hoặc chuyển đổi nhiệm vụ bất cứ khi nào tôi cảm thấy sự chú ý của mình bắt đầu giảm sút.
Tôi không nghĩ hầu hết mọi người đánh giá đúng giá trị thời gian của họ – tôi ngạc nhiên bởi số người tôi biết kiếm được 100 đô la một giờ nhưng lại dành vài giờ làm điều họ không muốn để tiết kiệm 20 đô la.
Ngoài ra, đừng rơi vào cái bẫy của "nghiện năng suất" – theo đuổi năng suất vì bản thân nó không hữu ích. Nhiều người dành quá nhiều thời gian để nghĩ về cách tối ưu hóa hoàn hảo hệ thống của họ, mà không hỏi xem liệu họ có đang làm đúng vấn đề hay không. Không quan trọng bạn sử dụng hệ thống nào hay bạn có tận dụng từng giây hay không nếu bạn đang làm sai việc.
Mục tiêu đúng đắn là phân bổ tối ưu cả năm của bạn, chứ không phải chỉ một ngày.
Các yếu tố thể chất
Rất có thể những gì tối ưu cho tôi sẽ không tối ưu cho bạn. Bạn sẽ phải thử nghiệm để tìm ra điều gì phù hợp nhất với cơ thể mình. Chắc chắn đáng để làm – nó giúp ích trong mọi khía cạnh của cuộc sống, và bạn sẽ cảm thấy tốt hơn và hạnh phúc hơn nhiều.
Có lẽ tôi đã mất một chút thời gian mỗi tuần trong vài năm để tìm ra điều gì phù hợp nhất với mình, nhưng cảm giác của tôi là nếu tôi làm tốt tất cả những điều dưới đây, tôi sẽ tăng năng suất ít nhất gấp 1.5 lần so với khi không làm.
Giấc ngủ dường như là yếu tố thể chất quan trọng nhất đối với năng suất của tôi. Một loại thiết bị theo dõi giấc ngủ để tìm ra cách ngủ ngon nhất sẽ hữu ích. Tôi thấy điều duy nhất tôi kiên trì là những thứ thuộc dạng "thiết lập và quên đi", và tôi thực sự thích Emfit QS+Active.
Tôi thích một căn phòng lạnh, tối, yên tĩnh và một tấm nệm tuyệt vời (tôi đã chống lại việc chi nhiều tiền cho một tấm nệm tốt trong nhiều năm, điều đó thật ngu ngốc – nó tạo ra sự khác biệt lớn đến chất lượng giấc ngủ của tôi. Tôi yêu tấm này). Không ăn nhiều trong vài giờ trước khi ngủ cũng giúp ích. Không uống rượu giúp ích rất nhiều, mặc dù tôi không sẵn lòng làm điều đó mọi lúc.
Tôi dùng Chili Pad để làm lạnh khi ngủ nếu phòng không đủ lạnh, cái này rất tốt nhưng ồn (tôi đặt thiết bị làm mát bên ngoài phòng).
Khi đi du lịch, tôi dùng mặt nạ ngủ và nút tai.
Điều này có thể gây tranh cãi, nhưng tôi dùng một liều thấp thuốc ngủ (khoảng một phần ba liều bình thường) hoặc một liều rất thấp cần sa bất cứ khi nào tôi không ngủ được. Tôi vốn là người khó ngủ, đặc biệt là khi đi du lịch. Có lẽ nó có những đánh đổi, nhưng không ngủ ngon cũng vậy. Nếu bạn đã ngủ ngon rồi, tôi sẽ không khuyên bạn làm điều này.
Tôi dùng đèn LED toàn quang phổ hầu hết các buổi sáng khoảng 10-15 phút trong khi kiểm tra email. Nó rất tuyệt – nếu bạn không thử bất cứ thứ gì khác ở đây, đây là điều tôi sẽ thử. Nó mang lại lợi ích đáng kinh ngạc cho tôi. Tôi thích cái này, và nó dễ mang theo khi đi du lịch.
Tập thể dục có lẽ là yếu tố thể chất quan trọng thứ hai. Tôi đã thử một số chương trình tập luyện khác nhau trong vài tháng mỗi loại và chương trình tốt nhất dường như là nâng tạ nặng 3 lần một tuần trong một giờ, và tập luyện cường độ cao ngắt quãng thỉnh thoảng. Ngoài việc tăng năng suất, đây cũng là chương trình tập luyện khiến tôi cảm thấy tốt nhất về tổng thể.
Lĩnh vực thứ ba là dinh dưỡng. Tôi rất hiếm khi ăn sáng, vì vậy tôi nhịn ăn khoảng 15 giờ hầu hết các ngày (trừ một ly espresso khi thức dậy). Tôi biết điều này trái với hầu hết các lời khuyên, và tôi nghi ngờ nó không tối ưu cho hầu hết mọi người, nhưng nó chắc chắn hiệu quả với tôi.
Ăn nhiều đường là điều khiến tôi cảm thấy tồi tệ nhất và tôi cố gắng tránh nhất. Tôi cũng cố gắng tránh các loại thực phẩm gây khó tiêu hoặc gây viêm nhiễm (ví dụ, đồ ăn rất cay). Tôi không có nhiều ý chí khi nói đến đồ ngọt, vì vậy tôi chủ yếu chỉ cố gắng không để đồ ăn vặt trong nhà.
Tôi uống một ly espresso lớn ngay khi thức dậy và một ly sau bữa trưa. Tôi ước tính tổng cộng khoảng 200mg caffeine mỗi ngày. Tôi đã thử một vài cấu hình khác; đây là cấu hình hoạt động tốt nhất. Ngoài ra, tôi kiêng dùng các chất kích thích, nhưng tôi sẽ uống thêm cà phê nếu tôi quá mệt và thực sự cần hoàn thành công việc.
Tôi ăn chay từ nhỏ, và tôi bổ sung methyl B-12, Omega-3, Sắt, và Vitamin D-3. Tôi đã có danh sách này sau khoảng một năm xét nghiệm máu hàng quý; nó đã có hiệu quả với tôi kể từ đó (tôi xét nghiệm lại khoảng mỗi năm rưỡi một lần). Có rất nhiều bác sĩ sẵn lòng làm việc với bạn để thực hiện xét nghiệm máu toàn diện (và các dịch vụ như WellnessFX). Tôi cũng cố gắng uống nhiều sữa protein, thứ mà tôi ghét và sẽ không làm nếu tôi không ăn chay.
Những điều khác
Đây là những gì tôi thích ở một không gian làm việc: ánh sáng tự nhiên, yên tĩnh, biết rằng tôi sẽ không bị gián đoạn nếu tôi không muốn, những khoảng thời gian dài, và cảm thấy thoải mái và thư giãn (tôi có một chiếc bàn đẹp với vài màn hình 4k trong văn phòng, nhưng tôi dành gần như toàn bộ thời gian trên ghế sofa với máy tính xách tay của mình).
Tôi đã viết phần mềm tùy chỉnh cho những việc khó chịu mà tôi phải làm thường xuyên, điều đó thật tuyệt. Tôi cũng đã nỗ lực học cách gõ rất nhanh và các phím tắt bàn phím giúp ích cho quy trình làm việc của tôi.
Giống như hầu hết mọi người, đôi khi tôi trải qua những giai đoạn một hoặc hai tuần mà tôi không có động lực để làm bất cứ điều gì (tôi nghi ngờ nó có thể liên quan đến dinh dưỡng). Điều này thật tệ và dường như luôn xảy ra vào những thời điểm bất tiện. Tôi chưa tìm ra cách giải quyết ngoài việc chờ đợi "sương mù" tan đi, và tin rằng cuối cùng nó sẽ luôn tan. Và tôi thường cố gắng tránh những người và tình huống khiến tôi có tâm trạng tồi tệ, đây là một lời khuyên hay cho dù bạn có quan tâm đến năng suất hay không.
Nói chung, tôi nghĩ hơi "overcommit" một chút là tốt. Tôi thấy rằng tôi thường hoàn thành những gì mình đảm nhận, và nếu có hơi nhiều việc phải làm một chút, nó khiến tôi làm mọi việc hiệu quả hơn, đó là một cách để rèn luyện tránh sao nhãng (một thói quen tuyệt vời để xây dựng!). Tuy nhiên, "overcommit" quá nhiều là một thảm họa.
Đừng bỏ bê gia đình và bạn bè vì năng suất – đó là một sự đánh đổi rất ngu ngốc (và rất có thể là một tổn thất năng suất ròng, vì bạn sẽ kém hạnh phúc hơn). Cũng đừng bỏ bê những điều bạn yêu thích hoặc những điều giúp bạn thư giãn đầu óc.
Cuối cùng, xin nhắc lại một lần nữa: năng suất sai hướng hoàn toàn không có giá trị. Hãy suy nghĩ nhiều hơn về việc nên làm gì.
—
Chàng-Ngốc-Già cũng để nhiều nguồn tài liệu hữu ích, các bạn chịu đó tìm và đọc lại nghen:
https://prime.changngocgia.com/c/thuvien/
Em thích phần chọn đúng việc mà làm. Nhiều khi tới giờ vẫn phải cố gắng để làm kĩ năng này